ambtelijk

Kies je voor de persoonlijke of de ambtelijke sociale-mediastijl?

/in /door

Welke stijl gebruik je als predikant, ambtsdrager of andere kerkelijke vertegenwoordiger op sociale media? En waarom?

Ambtsdragers zijn inmiddels veelvuldig op sociale media actief. In hun presentatie op sociale media is vaak goed terug te zien hoe zij omgaan met de verhouding tussen persoon en hun ambt. Houden zij die twee gescheiden? Of zijn ze verweven, geeft bijvoorbeeld een predikant op sociale media ook een inkijkje in zijn gezinsleven?

Foto’s van het gezin

Zelf gebruikte ik al lang voordat ik predikant werd (het toentertijd populaire) MSN, Hyves en ook Facebook. Ik zette het dus persoonlijk in. Ik ben dit blijven doen tijdens het predikantschap. Ik deel bijvoorbeeld regelmatig foto’s van mijn gezin op Facebook, en uit persoonlijke meningen over van alles en nog wat op Twitter. Persoon en ambt zijn bij mij op sociale media verweven.

Een paar opmerkingen daarbij:

  1. Als ik sociale media gebruik, ben ik mij er altijd van bewust dat ik predikant ben. Soms heeft dat gevolgen voor de manier waarop ik op iemand reageer. Soms heeft het gevolgen voor de vraag of ik iets al of niet deel.
  2. Ik probeer mij (ook) op sociale media altijd te realiseren dat de manier waarop ik mij presenteer invloed heeft op de manier waarop anderen tegen de kerk aankijken. En, nog belangrijker: tegen het christelijk geloof aankijken.
  3. Hoe dan ook gaat het persoonlijk gebruik bij mij sterk boven het ambtelijk gebruik. Dat laat ik ook zien in mijn Twitterprofiel. Het heeft ongetwijfeld te maken met mijn ambtsvisie: ik zie mezelf als een persoon die een ambt draagt. Het persoonlijke gaat aan het ambtelijke vooraf.

Wat is beter?

Ik kom ook collega’s tegen die sociale media vooral ambtelijk gebruiken. Sommigen zijn daar strikt in en zullen bijvoorbeeld nooit iets persoonlijks delen of een sterke mening uiten. Anderen zijn er iets losser in en laten wat meer van zichzelf zien.

Maar de thema’s waarover ze tweets en berichten delen zijn vooral kerkelijk en christelijk. Hier kan een wat andere ambtsvisie achterzitten; de persoon laat zijn communicatie grotendeels bepalen door het ambt dat hij of zij draagt.

Is een persoonlijke insteek op sociale media beter dan een ambtelijke? Of andersom? Ik blijf daar graag het antwoord schuldig op. Dit is het belangrijkste, denk ik:

  • Voor iedereen die ook namens de kerk op sociale media spreekt, is het van belang om op het oog te houden dat persoon en ambt altijd verweven zijn. Je bent in je vrije tijd nog steeds predikant, ouderling, jeugdleider of christen.
  • Wat je in je privéleven doet, heeft in alle gevallen wel degelijk te maken met hoe mensen tegen jou als christen of ambtsdrager aankijken.
  • Tot slot: denk altijd na over je online identiteit als ambtsdrager. Laat het niet zo maar gebeuren maar maak een keuze: of een meer persoonlijke of ambtelijke sociale-mediastijl.

Tijdens de inspiratiebijeenkomsten van ‘Kerk-zijn online’ in 2015 leidde predikant Wim de Bruin een workshop over hoe vertegenwoordigers van kerken sociale media effectief kunnen inzetten. Zijn presentatie voor de workshop herschreef hij tot een aantal blogs.

doel

Met welk doel gebruik je als kerkelijke vertegenwoordiger sociale media?

/in /door

Met welke doel kan een predikant, ambtsdrager of andere kerkelijke vertegenwoordiger sociale media inzetten? En voor welke aanpak kies je dan? Predikant Wim de Bruin vertelt in dit blog over zijn ervaringen hiermee.

Gebruik je sociale media, dan kun je er wat mij betreft niet omheen je af te vragen waarom je ze gebruikt. Wat wil je ermee, wat is je doel? Onder collega-predikanten en andere kerkelijke gebruikers zie ik grofweg 5 doelstellingen:

  1. Missionair
  2. Gemeenteopbouw
  3. Jezelf in de markt zetten
  4. Netwerken
  5. Opiniëren

Missionair

Sommige gebruikers van sociale media willen buitenkerkelijken bereiken met het Evangelie. Wat is dan de beste strategie? Een eerste reflex kan zijn het delen van allerlei opbouwende teksten. Maar het is de vraag hoe effectief dat is. Interactie en openstaan voor wat de ander werkelijk drijft, is minstens zo belangrijk. Ook is het noodzakelijk, denk ik, iets van jezelf te laten zien en je niet verschuilen achter een woordenbrij.

Gemeenteopbouw

Ook gemeenteopbouw kan een belangrijk doel van je gebruik van sociale media zijn. Steeds meer kerken hebben bijvoorbeeld een Facebook-groep voor de gemeente. Vooral voor het meeleven met elkaar is Facebook erg effectief. Rond een verjaardag of andere hoogte- en dieptepunten even iets van je laten horen is een kleine moeite, maar wel heel belangrijk.

Jezelf in de markt zetten

Sommige kerkelijke vertegenwoordigers willen bepaalde dingen ‘verkopen’. Bijvoorbeeld een boek, website of cursus. In zo’n geval is het goed om bewust na te denken over hoe je je doelgroep het beste bereikt. Het begint vaak al met iets simpels als een goede #hashtag op Twitter of een duidelijke pagina op Facebook. Daarmee is je product goed vindbaar voor mensen die ernaar op zoek zijn.

Netwerken

Veel predikanten brengen veel tijd alleen op hun studeerkamer doorbrengen. Sociale media zijn bij uitstek geschikt om contacten te onderhouden met collega’s en elkaar op die manier te steunen, soms heel praktisch bij de preekvoorbereiding. Collega’s kunnen goede boekentips hebben bijvoorbeeld. Sommigen omschrijven Twitter daarom wel  als hun ‘praatje bij het koffieautomaat’.

Opiniëren

Sociale media zijn heel geschikt om meningen te uiten. Wil je maximaal effect, formuleer je bericht dan zo puntig mogelijk. Koppel er op Facebook een plaatje aan, mensen klikken namelijk significant vaker op een bericht met plaatje dan een bericht zonder plaatje. Langere meningen kun je het beste uiten via een weblog. Een korte link op Facebook en Twitter met een pakkende titel erbij doet de rest.

Bij welke doel kies ik voor welk sociaal medium?

Facebook is typisch een sociaal medium dat gericht is op onderlinge contacten. Twitter heeft zich afgelopen jaar veel meer ontwikkeld tot nieuwsmedium. Welk sociaal medium je inzet om je doel te gebruiken vraagt bewuste doordenking. Bij een doel als netwerken is de keuze simpeler dan bij missionair-zijn of gemeenteopbouw.

In alle gevallen is het goed om na te denken over de aard van het medium dat je gebruikt. Concreet betekent dit dat ik een foto van mijn kinderen eerder op Facebook deel dan op Twitter. En mijn opinie over wat er in kerk of maatschappij speelt, deel ik juist weer eerder op Twitter.

Een paar tips:

  1. Kies ervoor via sociale media interactief te zijn en relaties aan te gaan. Niets is zo effectief als echt contact leggen met andere mensen. Een open houding voor het perspectief van de ander is daarbij belangrijk. Zo laat je als ambtsdrager en gelovige zien dat je niet alleen (s)preekt, maar bereid bent tot een goed gesprek.
  2. Laat in de interactie vooral iets van jezelf zien. Ook hoe jij als mens worstelt met bepaalde dingen. Of hoe je mening over een bepaald thema tot stand komt. Echte menselijkheid doet het in de praktijk beter dan een mooi profiel waarachter je je verschuilt.
  3. Gebruik je sociale media als instrument voor gemeenteopbouw, denk dan als predikant of ambtsdrager goed na over je opstelling in de online discussies. Realiseer je dat online discussies eerder uit de hand lopen dan offline discussies. Op tijd stoppen is daarom belangrijk om sommige relaties goed te houden. Desnoods spreek je iemand met wie je in discussie was even aan op zondag.

Tijdens de inspiratiebijeenkomsten van ‘Kerk-zijn online’ in 2015 leidde predikant Wim de Bruin een workshop over hoe vertegenwoordigers van kerken sociale media effectief kunnen inzetten. Zijn presentatie voor de workshop herschreef hij tot een aantal blogs.

zenden

Ben je een zender, een sociaal dier, een prikkelaar of een studeerkamergeleerde?

/in /door

Predikant Wim de Bruin over vier manieren om sociale media in te zetten als predikant, ambtsdrager of andere kerkelijke vertegenwoordiger.

Ik schrijf dit blog als ervaringsdeskundige. Ik was al aanwezig op sociale media vóór mijn predikantschap. Doordat ik veel dingen heb gezien en gedaan, ben ik door schade en schande wat wijzer geworden in het gebruik van sociale media.

4 gebruikersprofielen

Je zou onder vertegenwoordigers van kerken 4 manieren kunnen onderscheiden waarop zij zich op sociale media profileren. Ik baseer mij hierbij op wat ik afgelopen jaren onder vertegenwoordigers van kerken (vooral ambtsdragers) gezien heb. Het is daarom geen wetenschappelijke analyse, maar wel herkenbaar. Dit zijn de profielen:

  • de zender
  • het sociale dier
  • de prikkelaar
  • de studeerkamergeleerde

De zender

De zender gebruikt sociale media om zijn/haar boodschap zo goed mogelijk over te brengen. Sommige predikanten delen bijvoorbeeld wekelijks preekthema’s, soms met extra beeldmateriaal. Anderen delen bijbelteksten, inspirerende blogteksten en korte christelijke overwegingen. Een opvallend kenmerk van deze groep gebruikers is dat ze vaak weinig doen aan interactie.

Het sociale dier

Deze groep gebruikers kiest juist bewust voor veel interactie, die vooral positief is en gericht op de relatie met anderen. Ze laten vaak iets van zichzelf zien, ook in het falen. Dat laatste voorkomt dat hun online identiteit een te zonnig imago krijgt, iets wat niet zou stroken met de werkelijkheid.

De prikkelaar

De prikkelaar houdt van een pittige online discussie. Hij of zij stuurt berichten de wereld in met het doel reactie uit te lokken. Vaak zit er een ironische of zelfs cynische ondertoon in. Tegelijk gaat het vaak gepaard met humor en zelfrelativering. Zonder die laatste elementen loop je met dit profiel het risico van verzuring.

De studeerkamergeleerde

Deze groep, die je ook ‘inhoudelijke gebruikers’ zou kunnen noemen, gebruikt sociale media vooral inhoudelijk. Ten opzichte van ‘de zender’ delen ze minder dingen. Ze doen dit alleen als de informatie echt nuttig is voor anderen.

De inhoudelijke gebruiker gaat veel interactie aan op sociale media, maar vooral op een rustige inhoudelijke manier. Zij lopen het risico ervaren te worden als een studeerkamergeleerde.

Waarom kies je voor welk profiel?

Zender, sociaal dier, prikkelaar of studeerkamergeleerde zullen ieder hun redenen hebben voor de manier waarop zij de sociale media gebruiken. Misschien vinden ze het gewoon prettig en past het bij hen. Maar er kan ook een bewuste strategie achter zitten.

In een volgend blog (dat volgende week verschijnt) ga ik daar dieper op in. Het loont namelijk de moeite om na te denken over jouw doel om sociale media te gebruiken en welk profiel daarbij kan passen.

Laat het weten

Reacties zijn van harte welkom. Mis je een profiel of herken je je in één van de door mij genoemde profielen?  Laat het weten onder dit blog of tweet me.

Tijdens de inspiratiebijeenkomsten van ‘Kerk-zijn online’ in 2015 leidde predikant Wim de Bruin een workshop over hoe vertegenwoordigers van kerken sociale media effectief kunnen inzetten. Zijn presentatie voor de workshop herschreef hij tot een aantal blogs.